“`html

Dijital Yatırım Platformu Robinhood’un Tokenizasyon Hamlesi Tartışma Yarattı

Dijital yatırım platformu Robinhood, Avrupa’daki yatırımcılara OpenAI ve SpaceX gibi prestijli teknoloji firmalarına bağlı token hisseleri sunarak geçtiğimiz hafta büyük bir heyecan yarattı. Ancak, yapay zeka alanında öne çıkan OpenAI, bu tokenların gerçek hisseleri temsil etmediğini açıklamasıyla birlikte yeni bir tartışma başlattı. Bu olay, gerçek dünyanın varlıklarının tokenizasyonu olarak adlandırılan ve giderek yaygınlaşan RWA (Real World Assets) trendinin geleceği hakkında pek çok önemli soruyu da gündeme taşıdı.

Gerçek dünya varlıkları pazarının (RWA) yaklaşık 25 milyar dolarlık bir piyasa değerine ulaştığı ve bunun 14,5 milyar dolarının özel kredilerden oluştuğu belirtiliyor. Bu hızlı büyüme, özel yatırımcıların erken aşama şirketlerine tokenizasyon yöntemiyle ulaşma imkanı sağlıyor. Ancak asıl merak edilen nokta; perakende yatırımcıların, gerçekten de özel şirketlerin tokenize edilmiş hisselerini satın almaya ilgi gösterip göstermeyecekleri.

Tokenizasyon: Talep Var mı, Yok mu?

Dinari CEO’su Gabe Otte, bu konuda kesin bir görüş belirtmekte zorlanıyor. Otte, The Block’a yaptığı açıklamada, “Tokenizasyon yönteminde anahtar unsur ölçeklenebilirlik. Bu yaklaşımın özel menkul kıymetlere uygulanabilirliği konusunda ilk adımlarımızdan biri zaten bu alan üzerineydi” dedi. Ancak Otte, iki yıl önce yaşadıkları en büyük sorunun arz ve talep dengesizliği olduğunu ifade etti. Çoğu halka arz edilmemiş şirketin, sermaye yapılarını tokenize edilmiş varlık alıcılarına ayırma konusunda temkinli davrandığını vurguladı.

Kripto para borsaları olan Coinbase ve Kraken ile işbirliği yapan Dinari, halka açık şirketlerin token hale getirilmiş hisselerini almak isteyen yatırımcılar için yeni bir ana tedarikçi olmayı hedefliyor. RWA yatırımları, ABD dolarına sabitlenen stablecoinlerden bile daha fazla büyüme imkanı sunabilir. Dinari, Amerika Birleşik Devletleri’nde tokenize edilmiş hisse senetleri sunma izni alan ilk şirket olduğunu geçtiğimiz ay duyurdu. Şu ana kadar tokenize hisse senetleri sunan şirketlerin çoğu, Tesla, Apple ve Nvidia gibi önde gelen hisse senetlerinin değerini takip eden tokenlar üreterek, ABD dışındaki yatırımcılara satış yapma üzerine odaklandılar.

Dinari’nin çalışma modelinin, bazı platformlardan farklı olduğunu belirten Otte, “İsteğe bağlı tokenizasyon modelini kullanıyoruz. Bu, ortaklarımızın müşterileri hisse senedi almak istediğinde geleneksel piyasalara girip o alım emrini verirken, o müşteriye özel olarak satın alınan hisseleri tokenize etmemizi sağlıyor” ifadelerini kullandı. Robinhood’un OpenAI tokenlarının gerçek hisselerle bağlantılı olmadığını, aksine şirketin değerlemesini izleyen bir türev olduğunu hatırlamakta fayda var. Yani, Dinari’nin aksine, Robinhood OpenAI’dan hisse alıp bunları tokenize etmiyor.

Tokenizasyon Fırsatı Pozitif, Ancak Talep Belirsiz

Plume Network CEO’su Chris Yin, Robinhood’un girişimini her ne şekilde sonuçlanırsa sonuçlansın olumlu buluyor. Ancak tokenize edilmiş özel sermayeye olan gerçek talep konusunda şüpheleri olduğunu dile getiriyor. Yin, “Verilere ve analizlere baktığınızda, talebin orada olmadığı çok açık” dedi. Plume Network’ün ana ağı, geçtiğimiz ay 150 milyon dolarlık RWA ile devreye girdi ve güneş enerjisi santralleri, Medicaid talepleri ve tüketici kredileri gibi çeşitli gerçek dünya varlıklarını tokenize etmeyi hedefliyor.

ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’nun (SEC) Başkanı Paul Atkins, geçtiğimiz hafta CNBC’ye yaptığı açıklamada, özel sermayenin tokenizasyonu hakkında oldukça farklı bir bakış açısı sundu. Atkins, “Yatırımcıların özel ürünlere yatırım yapma yönünde büyük bir talep olduğu açık” dedi. Robinhood’un girişimini özel olarak ele almamakla birlikte, tokenizasyonun bir yenilik olduğunu belirtti ve daha fazla yatırım ürünü sunma konusunda olumlu görüşlerini paylaştı. SEC, 12 Mayıs 2025 tarihinde “Tokenizasyon – Varlıkları Zincire Taşımak: Geleneksel Finans ile DeFi Kesişimi” başlıklı bir yuvarlak masa toplantısı düzenleyerek bu konuyu detaylıca ele aldı ve inovasyonu teşvik etme yönünde bir yaklaşım benimsedi.

Yeni Bir Dönem: Erişim ve Likidite Artışı

RWA alanında teknolojik çözümler üreten Injective’in İş Geliştirme Yöneticisi Mirza Uddin, özel sermaye tokenize edilirse talep beklentileriyle ilgili oldukça iyimser. Uddin, The Block’a verdiği demeçte, “Hisseleri dijital tokenlara dönüştürerek, daha önce risk sermayesi ve özel sermaye ile sınırlı kalmış piyasalara günlük yatırımcıların katılımını sağlamalarını sağlıyoruz. Bu süreç, yeni pazarlar oluşturmak değil, mevcut pazarları daha erişilebilir ve likit hale getirmekle ilgili” dedi. Ancak, tokenize edilmiş hisselerin genellikle oy hakkı gibi geleneksel hakları taşımadığını da vurguladı.

RWA girişimi RAAC’ın kurucusu Kevin Rusher, bu alandaki büyüme potansiyelini değerlendirdi. Şirket, özel yatırımcılara altın ve sübvanse edilmiş konut gibi çeşitli tokenize varlıklar sunma üzerine çalışıyor. Rusher, “Özel piyasalardaki tokenizasyon bu yıl büyük ölçüde arttı. Özel kredi, zaten RWA.xyz’deki en büyük RWA kategorisi oldu” dedi. Analitik platformu RWA’ya göre, gerçek dünya varlık piyasası 25 milyar dolara yaklaşırken, bunun 14,5 milyar doları özel kredilerden oluşuyor. Rusher, “Özel sermayede benzer bir eğilim görmeyi beklerken, büyümenin devam edeceğini ancak çözülmesi gereken birçok riskin de olduğunu unutmamak gerek” diyerek şeffaflığın önemine değindi.

Marka Bilinirliği ve Spekülasyon Riskleri

Tokenize edilmiş özel sermaye hamlelerinin perakende yatırımcıların dikkatini çekip çekmeyeceği, büyük ölçüde marka bilinirliğine bağlı olabilir. Dinari’den Otte, çok az özel şirketin OpenAI ve SpaceX kadar ilgi gördüğünü belirtiyor. Otte, “Eğer bir şirket büyük bir marka değilse, bu fırsatlara olan talebin daha geniş sektör veya varlık sınıfı oyunlarına kayma eğiliminde olduğunu görüyoruz” dedi.

İster talep olsun ister olmasın, Fundrise’ın kurucu ortağı ve CEO’su Ben Miller, özel sermayenin tokenizasyonunu mantıksız buluyor. 14 Temmuz 2025 tarihinde CNBC’ye verdiği bir röportajda, “Bu, doğası gereği uzun vadeli bir yatırımı alıp 7/24 işlem yapılabilir bir formatta sunmaktır” ifadelerini kullanarak görüşünü dile getirdi. 2022 yılında 1 milyar dolarlık bir fon başlatmış olan Fundrise, akredite ve akredite olmayan yatırımcılar için özel şirketlere erişim sağlamaktadır. Ancak Miller, fonların, diğer risk sermayesi şirketleri gibi başlangıç aşamasındaki bir şirketin sermaye tablosunda yer alan girişim fonlarına yönlendirilmesi gerektiğini vurguladı.

“`